Sanayileşecektik Büyüyecektik N’oldu Bize?

I was expecting to read this book relatively fast since it was Turkish but interestingly it took more 5 days according to my notes. My wife tells me that it is normal since I am deeply reading by searching all info  I read in the books…

Anyway, let’s come to the book… It is written in 2017 by Güngör Uras who was a columnist in Milliyet and Dünya, two well known newspapers in Turkey. The latter is on economics and I was following Uras since I really liked his way of explaining even complex economic topics to readers in a neat and easy way.

The book is about how Turkey missed opportunities starting from late Ottoman era  through today, examining all aspects of economics and politics. Uras formerly was working as an executive in State Planning Organization and as well he was the first General Secretary of Turkish Industry and Business Association, since then he is able to assess whole economic situation from different points and in this book he is sharing his ideas on how Turkey took bad decisions on economy.

It starts with history of membership associations that Turkey attended and explains how it is bad for economical growth. Like WTO, Washington Consensus, Customs Union for EU…

Then it continues with what are the reasons in late Ottoman era made modern Turkey to miss industrial evolution and what went wrong after 50s and 60s till today. He focuses on why it is bad to have a pure capitalistic economy without regulated areas from government and how Turkey sold all governmentally established industry in order to gain efficiency and money. Also he criticize the politics on agriculture, livestock and food which is critical and main areas for a country.

I liked the book with messages it would like to share and as well I believe it is a good dense resource for whom would like to understand Turkish economy and politics with its main problems

=======================================================================================================

Güngör Uras’ı mümkün olduğunca hem Dünya Gazetesinden hem de Milliyet’ten takip etmeye çalışırdım, ekonomik konuları halkından anlayacağı dilden, net şekilde yazan ender yazarlardan biriydi.  Rahmetli Uras bence gerek planlama kökenli oluşu gerek sanayi geçmişi , gerekse dürüst ve kapsamlı gazeteciliği ile ayrı bir insandı, nur içinde yatsın, kitabını zevkle okuyacağınıza eminim:)

Kitap 2017 yılında basıldı ama aradan geçen 3 yıla rağmen bence günceliğini koruyor, zaten o zaman içerisinde yaşadığımız çoğu ekonomik problem bugünlerde de devam ettiği için yapılan yanlışları ve politikaları tekrar görme fırsatı veriyor.

Kitap Türkiye’nin Osmanlının son döneminden itibaren, Cumhuriyet, çok partli dönem, 1980ler ve 2000’li yılları içine alacak şekide Türkiye’nin sanayileşme sürecinin kısa bir haritasını çıkartıyor. Bunu yaparken de özellikle Türkiye’nin taraf bulunduğu ekonomik anlaşmaların nasılda yarardan ziyade zarar getirdiği, özelleştirme adı altında devlet kurumlarının ve kültürünün yok edildiğini ve sanayileşmenin önüne nasıl set çekildiğini akıcı bir dil ve bol datayla hem açıklıyor hem de eleştiriyor.

GATT, Washıngton Uzlaşısı, Gümrük Birliği, 1999 Krizi, 24 Ocak kararları, Türkiye’nin dışa açılma süreci ile ilgili birçok bilgiyi ve bunların sanayileşmenin önünde ne gibi engeller yarattığını bulabilirsniz. Benim için mesela en dikkat çekici nokta Balta Limanı Anlaşmasının ekonomimiz için ne kadar kritik bir dönüm noktası olduğuydu, ayrıca birçok devlet kuruluşunun (SEKA, EBK, TEKEL, Sümerbank…) ne amaçla kurulduğunun ve zamanla yerlerine neler yapıldığının detaylı bilgisine kitapta yer veriliyor.

Tabi bunları okurken bu devlet kurumlarının neden kapandıklarını yani karşıt görüşleri de okuma isteği uyandı içimde, umarım bununla ilgili de kaynak bulurum ve durumu değerlendirmem daha kolay olur.

Güngör Uras’ın kitabını zevkle ve bir çırpıda okuyacağınıza eminim, Türkiye’nin sanayileşmesindeki problemlerin temelinde plansızlığın geldiğini ve maalesef günü kurtaran politikalarla ve politikacılarla nasıl hamle yapamayacağımızı kitapla birlikte daha da iyi anlayacaksınız.